skip to Main Content

Zwart Schaap in de familie Van Aerden

Zwart Schaap In De Familie Van Aerden

Mr. Andries van Aerden, advocaat uit ’s Gravenhage, was een verkwister. Hij was een kind uit het eerste huwelijk van Mr. Pieter van Aerden met Maria Stangerus.

Zijn vader had in 1705 een procedure aangespannen om zijn zoon te laten veroordelen. Omdat ’s Gravenhage geen stadsrechten had heeft het Hof van Holland uitspraak gedaan.

Hij werd veroordeeld tot opname in een particulier verbeterhuis de Drie Taarlingen in Delft. Het was een groot pand met binnentuin, dat van de Vlamingstraat tot de Trompetstraat en de Oosterstraat liep. Drie generaties Taarling hadden dit beterhuis gehad, vandaar de naam. Het heeft bestaan van 1665 tot 1825.

In het beterhuis betaalden de ‘gasten’ zelf (in veel gevallen werd er door familieleden betaald) voor de kost en inwoning. De bedragen die betaald werden waren afhankelijk van wat de ‘gast’ aan wensen had. Gemiddeld betaalde men 250 gulden per jaar. (thans 6,500 Euro per jaar).

Andries was niet alleen een verkwister, maar ook een charmeur. Op 1 mei 1706 gaat hij in ondertrouw met de eigenares van de Drie Taarlingen Clasina van Straaten  Zij was weduwe van Cornelis Taarling en daarna van Pieter de Neeff. Door het voorgenomen huwelijk zou Andries automatisch kastelein worden van zijn eigen instelling als ze in gemeenschap van goederen zouden trouwen. Om dat te voorkomen heeft Pieter van Aerden het Hof van Holland verzocht hem uit zijn confinement te ontslaan. Als vrij man kon hij dan trouwen. De stad Delft gaf geen toestemming, dus weken zij uit naar Delfshaven. Daar trouwden zij op 16 mei 1706.

Lang heeft het geluk niet geduurd, want Clasina overleed op 18 juni 1706. Vader Pieter van Aerden spande ogenblikkelijk een nieuwe procedure aan om zijn zoon weer vast te laten zetten. Andries verdween in het beterhuis van Adriaen Verbrugge aan de Lakengracht (nu Raam) te Delft.

Het bovenstaande schilderij van Egbert van der Poel (1621 tot 1664), hing oorspronkelijk in de Drie Taarlingen. Taarling was slager en kastelein van het beterhuis.

In 2007 geschonken door oud-leerling Cornelius van Nuis aan het Calvin College in Michigan. Bij de restauratie in 2009 is het weggeschilderde varken weer ontdekt.

Reconstructie door J.J.W.Heuvelink van de plattegrond, zoals die in 1748 moet zijn geweest. Begane grond en 1e verdieping. De “Gasten” sliepen op de 1e verdieping. Naar wens kreeg men een grotere of kleinere kamer. Een kwestie van geld.

Back To Top