De tweekoppige adelaar

In het wapen van mevrouw Van Aerden boven de poort van ons Hofje zien we naast honden ook tweekoppige adelaars. Deze afbeelding heeft natuurlijk een symbolische betekenis.

Het is ontstaan na het keizerschap van Romeinse keizer Diocletianus (244-311) Om zijn zeer uitgebreide rijk beter te kunnen besturen, deelde hij het op in twee delen. Een West-Romeins Rijk (285 -476) en een Oost-Romeins Rijk (285-1453) De Romeinse adelaar werd in tweeën gesplitst. Een halve adelaar is natuurlijk geen gezicht, vandaar een adelaar met twee koppen. Eén kop kijkt naar het Westen en de andere naar het Oosten.

Na de val van het West Romeinse Rijk duurde het tot 800 voor er weer een keizer in West Europa verscheen. Karel de Grote, die zich keizer van het Roomse (Romeinse) Rijk van Duitse natie liet noemen: later meestal alleen als keizer van Duitsland aangeduid.

Die titel werd voortgegeven aan zijn opvolgers en uiteindelijk kwam hij via een eeuwenlang durend kiessysteem met zeven keur(kies)vorsten terecht bij de aartshertogen van Oostenrijk.  De kroon van het Oost-Romeinse Rijk kwam in handen van de Russische tsaar.

Na 1870 riepen de Duitse vorsten de koning van Pruisen ook uit tot keizer, maar die nam een éénkoppige adelaar als symbool. Grappig is dat koningin Victoria van Engeland het verschrikkelijk vond om protocollair op de tweede plaats te komen en daarom de vorsten in de toenmalige kolonie India de opdracht gaf haar in 1877 tot keizerin van India uit te roepen; ze mocht weer voorop lopen!

Waarom het wapen van de Oostenrijkse keizer het wapen van mevrouw Van Aerden siert is mij onbekend. Misschien duidt het op een band met de nazaten van Karel V, die keizer van Duitsland  was voor die titel definitief richting Oostenrijk ging?

Wie het weet, mag het zeggen.

p.s. De Fransen hebben ook nog twee keer een keizer gehad Napoleon I en Napoleon III, maar die hadden zo’n ordinaire afkomst, dat ze door de Europese vorsten snel in de vergeethoek werden geduwd, toen ze hun militaire macht verloren.