Definitief gevonden
Onlangs ontving ik een email met onderstaande tekst van Ad van Vliet, de man die voor ons op zoek is gegaan naar het graf van Maria Van Aerden-Ponderus. “Vorige week heb ik Ruud Heus gebeld. Hij is amateur archeoloog en heeft de nodige opgravingen in 's Gravenzande op zijn naam staan. In de jaren negentig heeft hij aan de oostkant van de Dorpskerk meegewerkt aan opgravingen. Men heeft de steunbeer van de oude kerk aangetroffen. Tijdens de opgravingen kwamen meerdere menselijke resten tevoorschijn. Men heeft die menselijke resten daar laten liggen. Volgens Ruud Heus is de ruiming van de oude begraafplaats medio 1870 zeker niet volledig geweest. Naar zijn zeggen kunnen we met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid aannemen dat Maria van Aerden nog steeds aan…
Blog
Definitief gevonden
Onlangs ontving ik een email met onderstaande tekst van Ad van Vliet, de man die voor ons op zoek is gegaan naar het graf van Maria Van Aerden-Ponderus. “Vorige week heb ik Ruud Heus gebeld. Hij is amateur archeoloog en heeft de nodige opgravingen in 's Gravenzande op zijn naam…
Frappante gelijkenis
Al een paar maanden ben ik bezig aan een onderzoek naar onze collectie, omdat ik een hoofdstuk ga schrijven voor het jubileumboek. Geen moeilijk te lezen wetenschappelijke verhandeling, maar een goed leesbaar verhaal. Ik ben geen kunsthistoricus (bijvak) maar ik moet zeggen, dat voor iedere historicus geldt: “Had ik maar…
Eureka!
Dat stond boven de mail die ik van dhr. Ad van Vliet uit ’s-Gravenzande heb ontvangen. We zijn via de PKN gemeente met hem in contact gekomen. Archimedes had de wet over de opwaartse kracht ontdekt, toen hij naakt “eureka” roepend door de straten van Syracuse liep. Ad van Vliet…
Op zoek naar graf 284
“Ik keek tijdens het avondeten even naar het biografietje van Maria Ponderus in het Biografisch Portaal, en zag dat ze begraven is in de kerk van 's-Gravenzande. Zij en haar ouders lagen in graf 283 en 284.” Dit bericht kreeg ik van dr. Henk Looijensteijn, de schrijver van het jubileumboek…
Stadhouder Willem V
Toen het gebalsemde lichaam van de in 1806 overleden stadhouder werd bijgezet in de grafkelder van de Oranjes in de Nieuwe kerk te Delft (1958) weigerde zijn nakomelinge prinses Wilhelmina daarbij aanwezig te zijn. Ze had geen zin om achter de baar van een “sufferd “te lopen. Toen Jørgen en…
Het meest Noordoostelijke huisje
Als men in onze familie sprak over onze (bet)overgrootmoeder die op het Hofje woonde, noemde men haar “opoe Leerdam.” Soms logeerde ze in Rotterdam bij haar dochter en kleinkinderen en soms mochten kleindochters bij haar logeren. Uiteraard werd ze regelmatig door familie op haar hofje bezocht. In de familie deed…
De tweekoppige adelaar
In het wapen van mevrouw Van Aerden boven de poort van ons Hofje zien we naast honden ook tweekoppige adelaars. Deze afbeelding heeft natuurlijk een symbolische betekenis. Het is ontstaan na het keizerschap van Romeinse keizer Diocletianus (244-311) Om zijn zeer uitgebreide rijk beter te kunnen besturen, deelde hij het…
Willem van Oranje
In het Noordoostelijke zijkamertje van de regentenkamer hangt op een verloren plekje het portret van Willem van Oranje. Sinds kort ook op de site te zien. Het is waarschijnlijk van de hand van Michiel van Mierenvelt. Het is duidelijk een politiek statement van Pieter van Aerden, omdat het is nageschilderd…
Vrolijke dag op het Hofje Van Aerden
Donderdag 27 januari is het precies 350 jaar geleden dat Maria Van Aerden-Ponderus, de stichteres van het naar haar genoemde vrouwenhofje in Leerdam, geboren is. Op 20 jarige leeftijd huwde ze met de bemiddelde Haagse notaris Van Aerden. Toen die in 1719 overleed was Maria een zeer vermogende weduwe. Financieel…
Ouderwetse verdediging
Eén van de meest opvallende bouwwerken van Leerdam is de Zuidwal, waar het Hofje min of meer deel van uitmaakt. Nergens in ons land is zo’n groot deel van de oorspronkelijke stadsmuur bewaard gebleven. Zoals bekend is de ondergrond van het Hofje de ruïne van een kasteel dat ooit de…
Erasmus op het Hofje
Bij de vele portretten in de regentenkamer hangt ook een portretje van Erasmus in de trant van Hans Holbein de jongere. Olie op paneel. Portretten van historische figureren konden in de 17e eeuw op bestelling geleverd worden. Waarschijnlijk werd als voorbeeld een gravure van een bestaand werk van Holbein gebruikt.…
Hollands glorie?
Onze familie die woonachtig is geweest op het Hofje had een binnenvaart achtergrond. In het archief in Wijk bij Duurstede vond Hans Kabel een briefje waarin onze betovergrootmoeder de regenten van het Hofje om bijstand vroeg: de boot lag op de werf in Rotterdam en ze hadden dus geen inkomsten.…
Intrigerend duo
Iedere keer als ik de regentenkamer binnen ga, kijk ik even naar rechts om een blik op te vangen van twee portretjes. Geschilderd door Arnold Houbraken, een schilder die naast portretschilder vooral bekend stond om zijn historiestukken: schilderijen van heldhaftige gebeurtenissen uit het verleden. De muur waaraan ze hangen beweegt…
Bezoek kleindochters
Mijn vrouw en ik zijn een paar weken geleden met onze kleindochters (12 en 15) op het Hofje geweest. Het idee, dat ze ooit als verwanten van de stichteres een huisje zouden mogen bewonen, stond ze wel aan. Maar toen ze eenmaal in het huisje van hun betovergrootmoeder stonden (NO…
Altijd weer die oorlog
Toen mijn moeder na een barre fietstocht in de hongerwinter aankwam in Leerdam ging ze langs bij een aangetrouwde familie die in een vrijstaande villa woonde. Ze werd vriendelijk ontvangen en naar de keuken verwezen, waar ze zag hoe de maaltijd werd bereid (een Tantalus kwelling voor een vermoeide vrouw…
Van alles twee
Bij het inventariseren van de schilderijencollectie kan een beetje gezien worden, wat de gedachte van Pieter van Aerden is geweest achter zijn verzameling; door welke intenties hij zich bij zijn aankopen liet leiden. Het lijkt een ratjetoe, maar is dat geenszins. Zijn collectie omvat vrijwel alle toenmalige genres en bestaat…
Stille waters
Bij het bekijken van de portretten in onze collectie valt één portret op. Dat van Maria van Aerden -Ponderus. Ze kijkt ons met een ontwapenende glimlach aan. Zijn de meeste andere geportretteerde vrouwen ingetogen en statig, Maria kijkt de wereld veel wereldser bijna uitdagend in. Het portret zal ongetwijfeld geschilderd…
Een eerste indruk
Nu we gaan beginnen aan het schrijven van het jubileumboek dacht ik terug aan de eerste indruk die het Hofje op me maakte. Zo’n indruk is vaak de juiste. Als je ergens veel komt ga je het bijzondere op een gegeven moment niet meer zien. Ik kwam binnen via de…
Onze Frans Hals op de foto?
Het is al meer dan twee weken geleden dat een berichtje de regentenkamer verliet. Dat wil niet zeggen, dat we niets gedaan hebben. We zijn begonnen met voorbereidingen voor het schrijven van het boek over het 250 jarig bestaan van het Hofje. Daartoe zal snel een contract getekend worden met…
Uitbreiding van het regentschap
Zoals we al verscheidene keren hebben laten weten, wil het huidige regentschap uitbreiding. Op dit moment zijn de voornaamste horden genomen, maar om ons Hofje ook in de toekomst levensvatbaar en bestuurbaar te houden, is het nodig meer regenten aan te trekken. Het regentschap vraagt veel tijd en begaafdheid op…
Beelden in de Nutstuin
Zaterdag is de aftrap gegeven voor het exposeren van kunstwerken in de tuin van ons Hofje. In een vrouwenhofje past het natuurlijk om de werken van negen vrouwen, waaronder twee uit Leerdam, te exposeren. Het is aan te bevelen om bij het binnenkomen een boekje “Reflecties” te pakken. Hierin staan…
Het proces tegen N.M uit Baarn
Lelystad, 10 september 2021, 10.00- 14.00 Onder flinke belangstelling van media en twee regenten (Jørgen en Ronald) werd bij de rechtbank in Lelystad de rechtszaak tegen N.M. gehouden, die er van wordt beschuldigd onze Frans Hals te hebben gestolen. De verdachte heeft naast de Nederlandse ook de Tunesische nationaliteit en…
Het eerste Hofjes Tuinconcert
Zaterdag 28 augustus arriveerden we om 14.00 uur op de parkeerplaats voor het Hofje. De muziek van Egerländer Kapel “De Linge muzikanten” was al luid en duidelijk te horen. Met enige moeite konden we via het buitenhek de tuin bereiken. Met enige moeite, want de buurvrouw van de verfwinkel had…
Portretten in het regentenhuis
Zoals te zien is onder “Collectie” bestaat de artistieke nalatenschap van dhr. Van Aerden uit een flink aantal portretten. Bij sommige staat de onbevredigende omschrijving : “Portret van een man/vrouw (dat mocht in de 17e eeuw nog), schilder onbekend". Als je zoals wij regelmatig in de regentenkamer vergadert, dwalen je…
Kafkaëske problemen
Kafkaësk is een moeilijk woord afgeleid van de naam van schrijver Franz Kafka (1883-1924). In zijn romans beschrijft hij de worsteling van het individu met het ambtelijk apparaat en de autoriteiten. Een worsteling die verzandt in zich voortdurend herhalende procedures en bureaucratie. Het regentschap moet om het Hofje draaiende te…
Zouden de Lingemuzikanten Mendelssohn willen spelen?
Die vraag kunnen we hen zelf stellen, omdat ze 28 Augustus a.s. in de Nutstuin twee optredens van drie kwartier gaan verzorgen. De Lingemuzikanten zijn ooit opgericht om de Egerländermuziek in de Betuwe te promoten. Hoe die muziek nou precies klinkt kunnen we u natuurlijk wel vertellen, maar het is…
Goed en slecht nieuws, 29 juli 2021
Laten we beginnen met een goed bericht: de sleutel van de deur naar de regentenkamer is door onze huismeester Hans Vlemminx gevonden. Hij lag verscholen achter een oud slot in de vitrinekast van het vrijwilligershuisje. Voortaan kunnen we bijzondere gasten op een bijzondere manier ontvangen. Uiteraard gaat het regentschap, als…
De deur van de regentenkamer 21 juli 2021
Toen we namens Marijke Kruyswijk orde op zaken gingen stellen - is nog niet helemaal gelukt, maar we zijn een eind op weg - kwamen we ongeveer 180 sleutels tegen, de meeste zonder label. Sommigen houden van puzzelen en anderen hebben er een afkeer van. De puzzelaars gingen aan de…
Nieuws uit de regentenkamer 14 juli 2021
Pro forma zitting diefstal onze Frans Hals Gisteren zijn de voorzitter van het regentschap Jørgen en ik (Ronald) naar de pro forma zitting in het knusse Lelystad geweest. We arriveerden vijf minuten voor tijd en ijlden om op tijd te komen door het centrum, dat zich ook overdag vooral kenmerkt…
Nieuws uit de regentenkamer 6 juli 2021
In de vergadering met onze vrijwilligers heeft voorzitter Jørgen Sørensen van het regentschap verklapt dat ik – Ronald – de stukjes op de site schrijf. Ik stap dus maar af van de eerste persoon meervoud en ga over tot de eerste persoon enkelvoud. Wel bekijken mijn collega’s mijn stukjes voor…
Nieuws uit de regentenkamer 1 juli 2021
Een paar dagen geleden vroeg een Leerdammer ons: “Hoe word je in hemelsnaam regent?” Nu wilden we eerst antwoorden: “Door heel goed je best te doen op school”, maar we begrepen de serieuze ondertoon van de vraag. Het antwoord is heel eenvoudig: Je kunt alleen regent worden op verzoek van…