Poortje van Leerdam
Het Poortje van Leerdam heeft de beeldenstorm van de Bataafse Republiek in 1795 doorstaan. Omdat het familiewapen al zo oud was mocht het bij uitzondering blijven. Dat dit echter niet toepasselyk is op Tombes Gedenkstukken van kunst of diergelyke monumenten waar door men de nagedagtenis van Vaderlandsche Staatsmannen Helden Geleerden of Kunstenaars ’t eeniger plaatse heeft willen vereeren en vereeuwigen.
De onderstaande spreuk van Willem de Zwijger redde het Poortje! De familiewapens van het Hofje aangebracht in 1772 moesten er in 1795 weer af! Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap ook in de Republiek der Nederlanden met zijn maatschappij van gegoede burgers en bijna geen adel.
Pas na de Franse tijd (1801-1813) werden de weggeschilderde familiewapens van de eerste vrouwelijke Regenten in de Binnentuin weer opgeschilderd. De familiewapens van de eerste mannelijke Regenten en de Stichteres bij de ingang aan de Kerkstraat werden pas in 1976 weer in hun luister hersteld!
Zo lang heeft de Franse tijd invloed gehad op het Hofje. 181 jaar stond er op de schilden aan de Kerkstraat: Regent, Regent, Stichteres, Regent, Regent. De Leerdamse kinderen maakten er grappen over. Het regent hier helemaal niet.
Het Poortje van Leerdam dateert uit de 16e eeuw. Het stond eerst bij een ander huis. Later is het verplaatst naar de Kerkstraat naast het Drossaardhuis ook uit de 16e eeuw, thans de HEMA! Het Drossaardhuis is helaas afgebroken midden 19e eeuw.
Het wapen is van de familie Van der Lucht. Een familie die vroeger ook baljuws en drosten leverde. Het schild is zilverkleurig ofwel wit. De dubbele middenbalk is blauw goud(geel) om en om geblokt. Voorts staan er drie rode rozen op. Aan weerszijden staan twee Hermen, mannen met een onderlijf van een pilaar. Aan weerszijden van het schild staan een Wildeman en een Wildevrouw met knotsen. De schildhouder met helm is een Faun met bokkepoten! God kijkt toe vanuit de Hemel. De spreuk: Wie God wil Vrijheyt en is om Gheen Gheld te Coop, is van Willem van Oranje, de Vader des Vaderlands. Kortom de moeite waard om te sparen.
Heraldische beschrijving:
Wapen: in zilver een dwarsbalk geschaakt van blauw en goud en vergezeld van drie rode rozen.
Bron: CBG, en G.A. Delft, Mr. W. van der Lelij, Bailjuwen der stad Brielle en van den landen van Voorne 1362-1767 en Raaden en Vroedschappen der stad Brielle 1620-1779, blz. 10.